Om uit die vuis te praat is ‘n kuns. Om kort en kragtig, logies en spitsvondig ‘n kort toespraak te lewer, is selfs ‘n groter kuns. Daar is egter ‘n paar vaardighede wat mens kan aanleer:

1. As die onderwerp ‘n gebeurtenis is (bv my eerste skooldag/ slegste dag/ beste vakansie, ens) is dit goed om jou toespraak te lei met vrae:

• Wanneer? Waar? Wat? Wie was daar, Wat het gebeur, Waarom voel jy so? Wat het jy daaruit geleer? ( ‘n lessie uit ‘n gebeurtenis is altyd ‘n goeie idée)

2. As die onderwerp ‘n redenasie behels (vir of teen ‘n saak) is dit goed om die volgende akroniem te onthou: PREP

• P = Punt: maak jou punt, herfraseer die tema wat vir jou gegee is. Sê dadelik of jy vir of teen die idée is
• R = Rede; gee jou rede(s) vir bogenoemde saak
• E= Entoesiasme: al praat jy die grootste gemors, doen dit met entoesiasme en oortuiging!
• P= Punt: vat saam en eindig weer met jou eerste punt.

3. As die onderwerp ‘n voorwerp is, bv Praat oor ‘n Haas; of dit is ‘n voorwerp wat fisies in jou hand gestop word (bv ‘n liniaal), dan kan die volgende punte help: TEPDAK

• T = Tema/Titel van jou praatjie (bv “Die ongelooflike liniaal”/ “die siel van die haas”, ens)
• E = Entoesiasme = wees uiters entoesiasties oor die tema!!! Dramatiseer
• P = Punt/opinie – jou gevoel teenoor die tema/voorwerp
• D = Demonstreer – gebruik die voorwerp/ vertoon dit op oorspronklike manier
• A = Ah ha! Humor! Sorg vir oorspronklikheid en ‘n humoristiese hoek
• K = Kort en kragtig!

Die onvoorbereide spreker se woordeskat is van onskatbare waarde.

Bogenoemde punte kan in die klaskamer geoefen word. Wanneer daar ‘n paar minute van ‘n lestyd oor is, doen onvoorbereide toesprake. Dit kan dan soos hierbo in 3 afdelings geoefen word: voorbeelde van temas daarnaas –

1. Gebeurtenisse – beste vakansie/slegste vakansie/ troue/ naweek/ kermis…..
2. Redenasies – sakgeld/ troeteldiere/ maniere / ouers / skoolreëls/ TVprogramme/ tegnologie/ selfone by die skool…..
3. Voorwerpe: sit ‘n voorwerp of prent voor die kind neer: letterlik enige iets in die klas, bv pleister/uitveer/ asblik/ skoolskoen/ besem/ kramdrukker/ rapport/ ….