Sien die skrywer as ’n eksentrieke kok wat in ’n groot kombuis staan en kook. Bo die stoof is daar rye en rye botteltjies wat soos Robertsons Spices se botteltjies gekleur en gemerk is; ons kan sê die groen botteltjies is vir nuwe onverwagse verwikkelinge in die storielyn, die bruin botteltjies is vir plekke waar die storie afspeel en die oranje botteltjies bevat karakters.

Jenny Robson staan as’t ware bo ’n pot ryk, Suid-Afrikaanse bredie en voeg elke keer op presies die regte oomblik—of bladsynommer—’n splinternuwe botteltjie se inhoud saam met die brousel om die geur nogmaals te versterk.

Back to Villa Park is meestal ’n “slice of life” tipe verhaal. Dit handel oor ’n Suid-Afrikaanse kind, die “presently disadvantaged” Dirk Karel Strydom, en die roman speel af op sy agtiende verjaarsdag op 13 September.

Dirk woon ’n onderhoud by om deel te word van ’n jeugopleidingsskema by ’n plek genaamd Kagiso Holdings, maar die onderhoud is bietjie anders as wat Dirk verwag het en sy pad saam met Kagiso Holdings word egter vinnig kortgeknip. Hy word uit die onderhoudlokaal gegooi en verloor sy humeur, waarna hy begin huis toe stap. Die roman illustreer dan deur middel van verdere handeling gepaard met terugflitse aan die lesers die unieke lewenspad wat Dirk Strydom in die nuwe Suid-Afrika moes stap.

Dié wat Jenny Robson se roman Praise Song gelees het, sal weet dat daar met dié skrywer ’n hele paar kinkels in die kabel kan wees. Back to Villa Parkhet ook ’n verrassing in die laaste paar bladsye, maar dit is nie naastenby so skokkend soos Praise Song s’n nie. Dit is wel hartverskeurend en ’n mens besef in hoe ’n mate ’n kind in Suid-Afrika se geboortejaar—veral dié rondom 1994—homself, sy eweknieë en sy meerderes kan affekteer. Die skets van die blanke Suid-Afrikaanse kind wat teenoor die kultuur van minibustaxi’s en straatbedelary te staan kom bring ten volle die nodige konfrontering met die omstandighede waarin Suid-Afrika se mense kan verval.

Die karakters se name vra partykeer om hardop gelees te word, net vir die outentieke klank en gevoel daarvan, en die storie is ryk met ’n eg-Suid-Afrikaanse tekstuur. Die eklektiese ensemble van karakters in hierdie roman gepaard met sensitiewe aandag aan detail maak Back to Villa Park ’n uitstekende roman vir mense van Suid-Afrika om te lees.

Met die jongste toevoegings tot die Professor Fungus reeks – Professor Fungus en die mensvreter-piranhas en Professor Fungus en die skrikwekkende Snotzilla – kruis die leser se paaie weer met die wetenskaplike, wie se gunsteling opmerking “By Einstein se snor” is. Bennie en sy tweeling sussie Jenny, Edison en Argon die robot, is ook weer deel van die pret.

In Professor Fungus en die mensvreter-piranhas, gaan die tweeling op ‘n uitstappie saam met Professor Fungus na hulle plaaslike akwarium vir die opening van ‘n nuwe tenk. Daar ontmoet hulle vir Professor Igtus, wat die hoof van die akwarium is. Hy blyk ‘n effens eksentrieke en afsydige mens te wees. ‘n Wonderlike dag loop agter gou skeef, wanneer die geliefde Professor Fungus in die water beland – water vol mensvreter-piranhas! Gelukkig kom Bennie en Jenny met hulle vindingryke plan tot die redding van Professor Fungus.

In Professor Fungus en die skrikwekkende Snotzilla, gaan kuier die tweeling by Professor Fungus, terwyl hy verkoue het. Die professor wys die twee die formule waaraan hy werk, ‘n vrotvoet-formule. Dinge loop egter skeef wanneer ‘n blop begin amok maak, “Professor Fungus se snollies wat begin groei het”. Die blop dreig om ‘n bedreiging vir almal te wees. Kolonel Patel van die weermag, daag met sy bazooka op om die vrede te herstel. Gou blyk dit, dat nie hy of sy bazooka opgewasse is teen die aanslag nie. Tog kom Bennie, Jenny en die robot Edison, gou tot die redding en bedink ‘n plan teen die Snotzilla. “Eksperimenteer is die beste geweer!”

In beide boeke is ‘n veilige praktiese eksperiment vir die leser om tuis te probeer. Van ‘n grillerige slym tot hoe jy klank kan gebruik om ‘n kers dood te blaas.

Die bekende kinder- en jeugboekskrywer, Jaco Jacobs, onderstreep met sy jongste toevoegings tot die Professor Fungus reeks, dat hy die jong leser verstaan. Bennie en Jenny, die kinders in die verhale, is in beide verhale sentraal in die oplossing van probleme. Die illustrasies deur die bekroonde Johann Strauss, is werklik ‘n belewenis. Dit verleen baie woema aan die boeke en verleen meer gesag aan die woorde.

Die skitterende gebruik van vet letters en vergrote letters vir beklemtoning verdien vermelding. Die leser se aandag sal beslis nie dwaal nie. Daar word telkens gebruik gemaak van interessante woorde, byvoorbeeld, “blop” en “afwiebel”. Beslis om die jong leser se nuuskierigheid te prikkel.

Die boeke is geskik vir jong selfstandige lesers van ouderdom 8 – 10. Maar moenie verbaas wees as ouers dit net soveel soos hulle kinders geniet nie. Want hulle gaan, hierdie is vermaaklike leesstof. “By Einstein se snor.”M

Kristie is jonk en verlief en dit boonop op gewildste en aantreklikste ou in haar skool. Sy dagdroom oor hom en wens dat sy aan Henk se sy is. Natuurlik kyk hy nie eens na haar nie, terwyl haar hele bestaan om Henk Maree wentel.
Wanneer hy haar uiteindelik raaksien, is Kristie so uit die veld geslaan oor sy skielike belangstelling in haar dat sy nie in staat is om logies te redeneer nie. “Ek het so hard vir hom geval dat ek skoon ’n naar gevoel op die krop van my maag gekry het.”

Tog beland hulle verhouding na ses maande op die rotse. Dit ontaard in ’n morsige gedoente waar beide Kristie en Henk mekaar beswadder deur gebruik te maak van sosiale media.

Kristie word geloofwaardig uitgebeeld, baie jong meisies sal Kristie in hulself kan raaksien. Kristie worstel met vrae wat alle tienermeisies mee worstel. “Toe breek die groot oomblik aan – ek moes my rok uittrek  en vir die eerste keer in my bikini voor Henk staan.”

Die gebruik van sosiale media deur beide Kristie en Henk om wraak op mekaar te neem, maak die leser bewus van die krag daarvan in die moderne era.
Soos wat hulle mekaar probeer uitoorlê, ontaard dit in ’n bal wat heen en weer geslaan word. Die leser word meegevoer op die rit waar hulle wraak op mekaar probeer neem. Die magdom karakters wat aan die leser bekendgestel word, pla effens. Dit maak dit later moeilik om kop te hou met gebeure.

’n Hele hoofstuk in die boek, bevat uittreksels uit Kristie se dagboek – waar sy haar liefde aan Henk verklaar het. Vir my as volwasse leser het dit gevoel asof die gegewens bloot weergegee word, terwyl dit beslis vir die jongleser ’n insig kan gee in hoe ’n verliefde Kristie gevoel het.

Die boek is oorspronklik in Nederlands geskryf deur die bekende jeugboekskrywer, Daniëlle Bakhuis. Benewens haar werk as skrywer, is sy ook  redakteur van CosmoGirl!

Die boek in Afrikaans vertaal deur Jaco Jacobs, is goed aangepas vir die plaaslike mark, met verwysings na eg Suid-Afrikaanse handelsmerke, bv. Edgars en Loslappie.

Die boek sal aanklank vind by jong tieners tussen 12 – 14 jaar wat die pyn ken van verhoudings wat op die rotse loop en die wraak gedagtes wat daarmee gepaard gaan.Die slot kan mens opreg laat wonder hoe ver mens sal gaan om wraak te neem teen die wat mens te nagekom het.

Sam se openingsreëls is soos dié van ’n sprokie: “Daar was eendag …” Dis heel gepas, want Sam is so na aan ’n moderne sprokie as wat kan kom. Daar is egter geen ongeloofwaardighede aan hierdie storie nie; dit is immers gegrond op ’n ware verhaal, volgens die agterblad. 

Van die teks op die agterblad van Sam kry ’n mens die idee dat dit die storie is van ’n dogtertjie wat ’n swerftog onderneem, soortgelyk aan Homer seOdussee. Dit sê dit is die “verhaal van ’n meisie wat meer as ’n eeu gelede met haar olifant van China na Frankryk moes reis”. Moet nie hiérdie kort opsomming te radikaal interpreteer nie. Die hoofkarakter, Marthe Roy de Montigny, reis slegs per skip en trein en die verhaal verwoord meer van ’n geestelike swerftog as ’n fisiese een. Daar word, by hierdie storie van Marthe se reis, ook kort weergawes van olifantlegendes en -stories bygevoeg, wat die verhaal inkleur en addisionele diepte aan Marthe se storie gee (byvoorbeeld ’n kort storie wat vertel dat olifante familie is van die wolke; daarom is hulle die kleur van rook en klink hul trompetter soos donderweer). ’n Olifant kan duisend verskillende lewens lei.

Die verhaal speel af in en tussen Port Arthur en Parys in die laat 1800’s, met geloofwaardige verwysings na die bou van die Eiffeltoring en die direkteur van die Jardin d’Acclimatation (Akklimatiseringstuin) van Parys, Albert Geoffroy de Saint-Hilaire, wat in daardie tyd aktief was. Verder wakker die ryk taalgebruik en kultuurverwysings ’n tipe wanderlust by ’n mens op. Chinese kultuur kom teenoor Franse kultuur te staan en hoewel dit op die oog af baie verskillend lyk, besef ’n mens gou dat die twee kulture nie so uiteenlopend is nie. Marthe leer wel: “Liewer ’n riethut waarin mens lag, as ’n paleis waarin almal huil.”

Nes in Vander Veken se Papawers, ’n grootmensverhaal oor die lewe saam met ’n skisofreniese seun, is die verhaal aangrypend, roerend en sensitief gekalibreer. Dit vang ’n mens vas sonder dat ’n mens dit volkome besef. Die potloodsketsillustrasies deur Marjorie van Heerden sorg daarvoor dat die storie volkome vorm kry in ’n mens se gedagtes. Die verhaal gee ’n tipe voorsmaak van hoe bevredigend die lees van stories kan wees en sal lesers honger maak vir meer kunssinnige, mooi stories. Dis nie ’n babastorie nie en sekere woordkeuses en gebeure sal dalk aan party jonger lesers verduidelik moet word. Daar moet wel besef word dat dit nie ’n boek is wat onderskat moet word nie; hierdie is ’n uitsonderlike skepping.

Die boek illustreer hoe verandering nooit ophou nie. “’n Mens verander nie omdat jy in ’n ander land of ander stad is nie, maar jy lyk wel anders, omdat alles rondom jou anders is en jy in ’n ander lig beskou word” (p.82). ’n Mens moet net leer hoe om raak te sien hoe ’n gryns begin lyk na ’n glimlag en hoe nuwe kennisse begin lyk soos dié waarna jy verlang. En as ’n mens dalk nêrens tuis voel nie, pas ’n mens daarby aan en dan word die hele wêreld ’n mens se huis.

Betower. Nadia. Poenk. Magoebaskloof. Hoërskool. Bos. Hierdie is woorde wat apart dalk maar net na normale woorde lyk, maar in Fanie Viljoen se Betower skep dit ‘n hele nuwe betekenis. ‘n Wêreld wat nuwe perspektief bied. ‘n Wêreld van magiese realisme. Nadia het ‘n geheim wat sy saam met haar dra. ‘n Geheim wat die rede is waarom sy by haar ouma in Magoebaskloof moes kom woon.

By die skool lyk sy na die ‘weird’ meisie, maar Joy kyk verby dit en probeer vriende maak omdat sy ook as ‘weird’ beskou word. Poenk, die vreemde, maer outjie, trek Nadia se aandag die eerste dag wat sy by die skool is. Is dit net toeval dat Poenk en Nadia al op haar eerste dag by haar nuwe skool ontmoet? Nee, Poenk is die een wat Nadia weer beter laat voel. Poenk is die een wat Nadia laat vergeet van die werklikheid en al sy probleme. Die een wat Nadia laat vergeet van haar geheim.

Die dialoog bly getrou aan die karakters en elkeen kan dadelik geïdentifiseer word aan sy/haar dialoog. Beide Nadia en Poenk is interessante karakters en kan nie as die alledaagse tieners beskou word nie en daardeur bring Viljoen iets nuuts tot die tafel. Daar is wel holrug geryde karakters in die boek, Gervan die boelie en Nadia se ouma, wat gereeld vir Nadia gemmerkoekies bak. Alhoewel ‘n mens baie maal die ‘boelie’ tipe karakter in verhale kry wat by ʼn skool afspeel, is Gervan se karakter wel funksioneel in die verhaal en dra by tot die kontras wat Viljoen wil skep – die geweldadigheid van die mens en die rustigheid van die natuur (die bos). Nadia se ouma kan as die stereotipiese ouma gesien word, maar dra ook in effek by tot die verhaal en skep daardie nostalgiese gevoel by die leser. Nadia se ma, ‘n joernalis, is ‘n buitegewone karakter maar verseker goeie intriges en wek duidelike gevoelens by die leser.

Viljoen beeld Poenk en Nadia se ervaringe in die bos op so ‘n manier uit dat die leser uit ‘n hele ander perspektief daarna kyk. Die fantasiewêreld van die sprokies wat deur Viljoen in die verhaal ingewerk is dra by tot die atmosfeer van betowering. Die onrealistiese gebeurtenisse laat ‘n mens wonder of dit werklik gebeur en of alles in Nadia se verbeelding afspeel. Magiese realisme. Daar is duidelike ontwikkeling in Nadia se karakter en al beskou haar ma haar as ‘n rebel, sal die leser haar gevoelens verstaan en meegevoel kan toon. Ek het met tye gevoel dat Nadia baie onredelik teenoor haar ma optree. Dit was asof ek albei se dade op ‘n weegskaal moes plaas om te besluit wie is reg en wie is verkeerd. Die tye wat sy saam Poenk spandeer het, het Nadia gehelp om haar innerlike konflik te verwerk en sodoende die kwaai gevoelens tussen haar en haar ma op te los.

Die boek mag dalk gemik wees op die jonger leser maar sal genot aan ouer lesers ook verskaf. Die verteller in die verhaal verseker dat die leser genoegsame inligting kry oor die karakters en gebeure om die leser deurentyd geïnteresseerd te hou. Die kort hoofstukke verseker dat ‘n jong leser nie vinnig verveeld sal raak nie. Edgar Allen Poe se gedigte wat in die verhaal gebruik word, word kreatief deur Viljoen ingewerk en vorm deel van die karakter Poenk. Gedigte in ‘n jeugverhaal is iets wat ʼn leser nie aldag aanskou nie en versterk die verhaal se literêre aspek.

Ek het werklik die boek geniet en dit was lekker om te lees. Viljoen het my werklik nie teleurgestel met die verhaal van hom nie. Ek glo elke jong leser, en ook ouer lesers, sal die boek net so baie geniet soos ek.

Leonard “Lennie” is in Gr.10, en hy is keelvol vir sy jonger boetie Micha. Hy moet altyd agter hom skoonmaak. Boonop was sy pa ’n paar jaar gelede in ’n motorongeluk en is van toe af verlam. Dit is daarom altyd Leonard wat sy boetie moet gaan soek wanneer hy besluit om weg te loop.

Micha is baie talentvol, maar hy is baie aandagafleibaar. Daar moet altyd baie duidelike ‘reëls’ vir Micha opgestel word. As hy byvoorbeeld  ʼn reël het wat sê dat hy nie miere met ’n vergrootglas mag brand nie, dink hy hy mag die bure se hond daarmee brand, omdat die reëls niks daarvan sê nie. Leonard en sy ma neem Micha dokter toe om uit te vind hoekom hy so anders as ander optree. Die dokter sê dat hy outisties is. Outisme het ’n baie breë veld. Sekere mense soos Micha is hoogs talentvol, maar hulle sukkel met sosiale interaksies met ander. Micha hou daarvan om gewaagde goed te doen en hy het ’n obsessie met karre. Hy ken elke kar wat daar is om te ken. Leonard se ma vat die nuus dat Micha outisties is baie sleg en vra Leonard om sy pa daarvan te vertel. Leonard is altyd die tussen skakel tussen sy ma en sy pa as dit by sy boetie kom.

Dit is egter nie al probleme wat Leonard het nie. Leonard en drie van sy vriende werk saam aan ’n brugbouprojek by die skool. Dan kom die nuus dat die juffrou ’n fout gemaak het met die inskrywings. Net drie mense per span, mag deelneem en die vriende moet besluit wie uit die groep moet gaan.

Die roman is vir senior hoërskool kinders geskryf. Die tieners sal met Leonard kan assosieer, selfs al is hulle omstandighede nie dieselfde as syne nie, omdat Leonard se emosie so goed uitgebeeld word. Die lesers het empatie met hom, omdat hy deur ’n moeilike tyd gaan en dan nog sy ouers met sy boetie moet help. Die taalgebruik is gepas vir tieners se manier van praat. Die karakters en hulle optredes is baie goed uitgebeeld en geloofwaardig. Die storie sal oor tien jaar nog steeds geloofwaardig wees. Amper Einstein is ’n goeie boek, omdat dit alles in het, drama, humor en natuurlik so bietjie romanse. Almal sal van iets in die boek hou.

Met Lara en haar beste vriendin, Vanessa, wat dit waag om in die donker nag rond te sluip op soek na ‘n graffiti-kunstenaar, loop die spanning hoog.

Dis ongetwyfeld waar dat die titel en voorblad van ‘n storie oor die prominentste aantrekkingskrag beskik. Geeneen spandeer geld op ‘n boek met die naam dwelm of depressie of swangerskap daarin nie, ja seker net as daar ‘n sterk behoefte heers. Dié onderwerpe is al suf geskryf en gelees. Dit het rêrig tyd geword vir ‘n nuwe onderwerp en dit skyn asof Tania Brink dit besef.

Met haar nuutste boek, My hart is vol graffiti, skep Tania Brink groot verwagting deur die wêreld van graffiti te verken. Wat nogal uiters interessant is, is dat dit een van daardie aktiwiteite is waaraan almal van kindsbeen af aan deelneem (om op mure te skryf), maar nie enige kennis oor die kuns daaragter beskik nie.

Met Lara (die ek-verteller) en haar beste vriendin, Vanessa, wat ‘n artikel vir ‘n tienerstydskif moet skryf en dit waag om in die donker nag rond te sluip op soek na ‘n graffiti-kunstenaar, loop die spanning hoog.

Gareth, hulle klasmaat, word op heterdaad betrap waar hy graffiti op een van die kantoorgeboue naby Vanessa-hulle se huis spreiverf. Op die belofte dat hulle sy geheim sal bewaar, beleef hulle die wêreld van graffiti deur hom. Die leser word hier ook die geleentheid gebied om hiérdie verkenningsreis saam met die karakters te beleef. Dit is die einste Gareth, die rebel en moeilikheidmaker, wat Lara die voorbeeldige A-simbool leerder laat voel dat sy vir die eerste keer leef, wanneer sy dit waag om skaatsplank te ry en agter op die skool toilet se deur te skryf. Maar dinge loop skeef, wanneer Lara, Michael, haar volmaakte kêrel met die colgate-smile en die gewildste ou by die skool, oor hul verbinding met Gareth, vertel. En waartoe dryf jaloesie die invloedryke rykmanseun? The rest is obvious.

Tot hiertoe is die storie vernuftig en iets om te beleef, maar hierna word gebeure net te voorspelbaar. Wanneer die beroemde Einstein formule met aanpassing, Massive Creep2, op meneer Engelbrecht wat so mislik is met Gareth, se muur verskyn, is daar net een naam wat in die leser se gedagte opduik, dié van die volmaakte Michael. Weens die volmaaktheid van Michael wat deurentyd volhou word, behalwe dat Vanessa om een of ander rede geen ooghare vir hom het nie, is dit voorspelbaar dat hy die skuldige is. Dit is sekerlik bedoel om ‘n verrassende wending te wees wanneer hy as skuldige aangewys word, maar die leser weet gewoonlik dat nothing is as perfect as it seems, daarom sou dit in hierdie verband meer geloofwaardig wees as daar ‘n donker kant van Michael was. Die leser sou dan moes besin oor wie die skuldige is en dat dit Michael is sou dán verrassend wees.

Die einde van die storie sluit aan by die kenmerke van die tienerverhaal. Met Lara en Vanessa wat die Kwaai!-kompetisie wen. Die skrywer het dit goed gedink om Lara en Vanessa se afgeronde artikel: Graffiti: kuns of krimineel? te plaas. So kan die leser self die artikel lees wat soveel spanning in die verhaal meegebring het. Vir die leser wat vir ‘n verandering ‘n ander onderwerp wil verken en beleef, is hierdie storie ideaal.

Ons leef in ‘n snelveranderende samelewing. Nie net is kinders gewoond aan die vinnige pas van die tegnologiese veranderinge nie, maar leer hulle ook om aan te pas by klimaatsveranderinge en ‘n planeet wat bedreig word. Om ons planeet te beskerm moet ons leer om “groen” te wees, is die boodskap wat ons kry. Daar moet byvoorbeeld sterk gefokus word op herwinning. Die “groen” tendens word deesdae al meer in publikasies vir jonger lesers gevind. Hier is ‘n paar voorbeelde:

Stel jouself voor, ‘n stil vertrek in ‘n ou museum, net jy en ‘n klomp opgestopte voëls, ‘n persblou veer op die vloer, ‘n verlore Kwahu-knauh en ‘n geheimsinnige vertrek…

Dit is die verhaal van Speurder Annika waarin Elmarie Botes die leser op ‘n wilde soektog deur ‘n ou museum lei. Speurder Annika los ‘n raaisel op is’n kinderboek gemik op kinders wat van speurverhale en raaisels hou. Dit is deel van ‘n reeks speurboekies deur Elmarie Botes. Ekstra lewe word aan die verhaal gegee deur Tamarin Skead se illustrasies.

Speurder Annika los ‘n raaisel op gaan oor ‘n graad vyf meisie wat mal is oor speurverhale en raaisels. Gedurende ‘n besoek aan die Natuurhistoriese Museum in die stad, kom Annika op ‘n geheimsinnige persblou veer af. Oomblikke later vertel Meneer Meiring vir Annika en haar klasmaats van die Kwahu-knauh, ‘n skaars voël uit Midde-Afrika. Die voël is aan die museum geskenk, maar kon nooit uitgestal word nie aangesien dit spoorloos verdwyn het. ‘n Geheimsinnige persblou veer op die vloer in die vertrek waar al die opgestopte voëls uitgestal word, ‘n persblou Kwahu-knauh wat spoorloos verdwyn…

Annika volg die raaisel van die geheimsinnige veer en kom af op ‘n weggesteekte deur wat lei tot ‘n geheimsinnige vertrek waar sy en haar klasmaat, Sheldon, vasgevang word. Die verhaal eindig waar Annika haar beste speurwenke gebruik om die verlore Kwahu-knauh op te spoor, en haar en Sheldon uit die donker vertrek te kry.

Die hooftema in die verhaal is natuurlik die speurtog, die soeke na dit wat eens verlore was. Verder kom die tema van samewerking ook sterk deur in die verhaal. Annika en Sheldon volg saam die raaisel van die veer en met samewerking alleen, kom hulle albei ongeskend uit die geheimsinnige vertrek uit. Annika se karakter leer in die verhaal om in ‘n moeilike situasie kalm te bly en logies te dink. Die leser word spannend deur die verhaal gelei tot by die laaste klimaks en dan gelukkig gelaat met ‘n bevredigende einde. Elmarie Botes se taalgebruik en styl is maklik verstaanbaar en vloei gemaklik van handeling tot handeling. Dit boei die leser van die eerste bladsy tot die laaste bladsy.

Die leser word op ‘n soektog van raaisel na raaisel geneem en kan deel in Annika se sukses aan die einde van die verhaal. Hierdie verhaal bewerkstellig elke kind se droom van ‘n opwindende speurverhaal waarin die speurder altyd slaag.